YAYINLAR

NOTERLERDE ELEKTRONİK İŞLEMLER 

Çarşanbalı Hukuk Bürosu olarak zamanın her dakikasına verdiğimiz önem ve insan kaynaklarını daha verimli kullanmak adına teknolojinin getirdiği kolaylık ve yenilikleri yakından takip ediyoruz. Bu sebeple birkaç yıl önce insan kaynağı olarak çok zaman alan işlemleri bilişim teknolojilerini kullanarak daha güvenli ve verimli hale getirmeye çalışıyoruz. 

Noterlik müessesesi de gelecekle blockchain teknolojisi ile gerekliliğini yitirmeye doğru yol almaktadır. Yeni çıkarılan kanun ve yönetmeliklerle noterlik müessesesinin de bilişim teknolojileri ile eş değerli bir ilerleme kaydettiği görülmektedir. Öyle ki gelişmelere paralel olarak tespit, ihtar, sözleşme tasdik gibi işlemlerin noter huzurunda veya güvenli elektronik imza ile hiç notere gitmeden ve noterin sadece güven teşkil eden kurum vasfından yararlanarak yapılmasını sağlayan gelişmeleri heyecanla takip ediyoruz. Büro olarak da bu gelişmelerin getirdiği imkanları kullanmak için bilişim teknolojileri ile saha avukatlığını birleştiren projeleri hayata geçiriyoruz. 

Müvekkillerimiz için her hafta ihtarname çekme ihtiyacımız hasıl olmakta ve büromuz çalışanlarının değerli zamanları notere gidiş geliş ve bekleme ile verimsiz kullanılmaktadır. Çalışma arkadaşlarımızın zamanlarını daha verimli ve etkin kullanabilmeleri için avukatlık uzmanlığı dışındaki alanlarda bilişim teknolojilerinin imkanlarından faydalanmak istiyoruz. 

Bu vizyon ile bugünkü yazımızda noterlerde hangi işlemleri elektonik ortamda ve notere hiç gitmeden yapabileceğimizi araştıracağız. 

HANGİ NOTER İŞLEMLER ELEKTRONİK OLARAK UZAKTAN YAPILABİLİR 

Noterlik uygulamaları ile ilgili yaptığımız araştırmalarda karşımıza sıklıkla çıkan https://www.noterlikrehberi.net/ isimli site birço sorumuza cevap bulmamızı sağlıyor. Sitenin sahibi  Noterlik Rehberi (Sait Doğan – Sakarya 5. Noteri) olarak geçiyor. Bu şekilde sade ve dolu bir site yaptıkları için kurucu ve yazı yazan noter arkadaşlarımıza teşekkür ediyoruz. 

Elektronik imza ile ilgili yapılabilecek işlemler hakkında noterlik rehberi sitesinde Naime ÖZBAKAN (Bala Noteri) tarafından yazılan yazı bize önemli bir yol göstermektedir. Bu yazıya göre ;

Noterlik kanununda öngörülen işlemler güvenli elektronik imza ile elektronik ortamda yapılabilecektir. 

Düzenleme şeklinde olmayan veya irade beyanının noter huzurunda alınması gerekmeyen işlemler Noterler Birliği sisteminden e imza ile yapılabilecek. 

Yapılacak noterlik işlemi bir belgeye dayanıyorsa belge sureti güvenli elektronik imza ile imzalanıp notere elektronik ortamda gönderilir ( Kep yoluyla)

Belge doğrulaması TNBB sistemi üzerinden doğrulanamaz ise belge aslı fiziki olarak işlem tamamlanmadan ibrazı zorunludur. 

Güvenli elektronik imza ile yapılan tüm noterlik işlemlerinde zaman damgası kullanılır. 

Noterlik Kanunu 61.maddesi gereği tespit işlemleri talep halinde elektronik ortamda e imza ile yapılabilir. 

Çevirme işlemleri, tescil işlemleri, tespit işlemleri, örnek verme işlemleri, defter onayları, imza onaysız ve ihbarnameler 

Sayılanlar dışındaki işlemlerin elektronik ortamda yapılması noter huzurunda yapılması şartı ile mümkündür. 

Noterlik ücretinin ödenmesi ile ilgili olarak  online ödeme mümkün olmadığı hallerde email ile haberleşip eft yapmak mümkündür. 

Konuyla ilgili Noterler Birliği web sitesine göre ise ;

E hizmetler sekmesi altında bu şekilde sayfa karşımıza çıkmaktadır: 

E randevu/Başvuru Sistemine baktığımızda 

Üye olmadan başvuru yapmaki istediğimizde karşımıza çıkan ekran şöyledir :

ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILABİLEN NOTERLİK İŞLEMLERİ HAKKINDA MEVZUAT 

Bu alanda iki mevzuat bizim için yol gösterici olmaktadır. Bunlar : 

Noterlik Kanunu 198/A maddesi 

Noterlik İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yapılması Hakkında Yönetmelik

Bu Kanunda öngörülen işlemler, elektronik ortamda güvenli elektronik imza kullanılarak da yapılabilir. 

Ancak, düzenleme şeklinde yapılması zorunlu tutulan işlemler ile irade beyanlarının alınmasına ilişkin işlemlerde güvenli elektronik imza kullanılabilmesi için ilgililerin noter huzurunda olmaları gerekir. (Noterlik Kanunu 198/A)

Elektronik ortamda güvenli elektronik imza kullanılarak noter huzurunda veya huzurda olmadan yapılabilecek noterlik işlemleri ile 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununda tanımlanan zaman damgası kullanılmasının zorunlu olduğu noterlik işlemleri yönetmelikle düzenlenir. 

Belirlenen bu noterlik işlemlerine ilişkin tüm bilgi ve belgeler güvenli elektronik imzayla elektronik ortamda işlenebilir, saklanabilir ve gerektiğinde ilgili diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilebilir.

Ayrıca 61 inci maddede düzenlenen tespit işleri güvenli elektronik imza ile elektronik ortamda da yapılabileceği gibi aynı usulle elektronik ortamdaki durum, görüntü, işlem veya benzeri her türlü verinin tespiti de yapılabilir. 

Noterler tarafından yapılan tüm işlemlere dair bilgi ve belgeler Türkiye Noterler Birliğinin Bilişim Sisteminde kaydedilir ve saklanır. 

Güvenli elektronik imza ile imzalanmış belgelerde kanunlarda belirtilen mühürleme işlemi uygulanmaz ve ayrıca suret aranmaz. 

Güvenli elektronik imza ile oluşturulan belge, talep edilmedikçe ayrıca fiziki olarak düzenlenmez. 

Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hâllerde belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek noterlikçe imzalanır ve mühürlenir. Güvenli elektronik imza ile imzalanmış belgenin elle atılan imzalı suretiyle çelişmesi hâlinde noterlerin kullandığı bilişim sisteminde kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge esas alınır. 

Noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılması sırasında işlenen kişisel verilerin korunması ve bilgi güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirler alınır.

Elektronik ortamda yapılacak noterlik işlemlerine ilişkin ücretler, 112 nci maddeye göre düzenlenecek tarifede gösterilir. 

İkinci fıkra uyarınca elektronik ortamda yapılabilecek bir noterlik işleminin bir belgeye dayanması hâlinde; belge sureti, taraflar, vekilleri veya temsilcileri tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak elektronik ortamda notere gönderilebilir. Ancak belge aslının fiziki olarak ibrazının zorunlu olduğu hâllerde elektronik ortamda yapılan başvuru sonrasında belge aslı yönetmelikte belirlenen süre içinde notere ibraz edilir. 

Noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılmasına, saklanmasına ve paylaşılmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir. 

Yabancı memleketlerde, noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılması için sağlanması gerekli olan teknik ve idari şartlara dair usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir. Bu madde kapsamında hazırlanacak yönetmelik, Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Noterler Birliği ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun görüşleri alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılır

KAYNAKÇA 

Noterlik Kanununu

Noterlik İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yapılması Hakkında Yönetmelik